Służba na wodach – policyjni wodniacy z Warmii i Mazur przygotowani do sezonu
W tym roku majówkowy długi weekend i początek sezonu żeglarskiego przypada w czasie, kiedy wciąż wszyscy zmagamy się z epidemią koronawirusa i zmianami, jakie ona ze sobą niesie. Niezmienne jest to, że bez względu na te okoliczności policjanci jak co roku są przygotowani do pełnienia służby na wodach i terenach przywodnych Warmii i Mazur. Policyjni wodniacy zwodowali swoje łodzie, by pomagać i chronić również na jeziorach.
Początek maja to jak co roku również początek sezonu żeglugowego. Szlaki wodne to nic innego jak drogi, które od tych gruntowych wyróżnia nawierzchnia. Tak jak kierowców, tak i żeglarzy obowiązują przepisy i zasady bezpieczeństwa, których przestrzegania będą pilnować m.in. policjanci. Dlatego na akwenach Warmii i Mazur już pojawiły się pierwsze patrole policyjnych wodniaków. Do końca sezonu będą oni dbać o bezpieczeństwo osób wypoczywających nad wodą, kąpiących się i uprawiających sporty wodne. Będą też patrolować zbiorniki wodne na specjalnie przygotowanych i oznakowanych łodziach motorowych, a tereny przywodne w radiowozach wyposażonych w specjalistyczny sprzęt ratowniczy. W tym roku dodatkowo policjanci będą też zwracali uwagę na to, czy przestrzegane są przepisy dotyczące zachowania osób w miejscach publicznych w czasie epidemii.
Aktualnie w niektórych mazurskich portach obowiązuje zakaz wodowania jachtów. Odwołane zostały także imprezy związane z rozpoczęciem sezonu żeglugowego. Ograniczona została działalność podmiotów zajmujących się prowadzeniem imprez oraz wynajmem wodnego sprzętu rekreacyjnego. Obowiązują przepisy dotyczące nakazu odpowiedniego zachowania w przestrzeni publicznej i zakazu zgromadzeń. Zmiany tych przepisów są uzależnione od sytuacji epidemicznej w kraju. Dlatego apelujemy, aby wszyscy na bieżąco śledzili komunikaty rządowe w tej sprawie i stosowali się do wynikających z nich zaleceń. Policjanci w trakcie służby, także tej na wodzie, również przypominają i pouczają o zasadach obowiązujących nas wszystkich w związku z epidemią. Osoby, które w rażący lekceważący sposób będą do nich podchodzić, będą musiały liczyć się konsekwencjami swojego zachowania. Wobec nich policjanci będą mogli zastosować postępowanie mandatowe lub skierować wniosek o ukaranie do sądu, a także powiadomić inspekcję sanitarną, która również ma stosowne uprawnienia w tym zakresie.
Policyjni wodniacy na Warmii i Mazurach aktualnie mają do dyspozycji 33 łodzie służbowe. Dwie z nich uzupełniły flotę garnizonu w 2019 roku. Są to łódź Parker 800 Pilothouse na stanie KMP w Elblągu oraz Sportis S-6500/K zakupiona na potrzeby KPP w Ostródzie.
W garnizonie warmińsko – mazurskim aktualnie 48 policjantów posiada specjalistyczne przeszkolenie do pełnienia służby na wodzie. Będą one realizowane na wszystkich ogólnodostępnych akwenach, na których możliwa jest żegluga. Policjantów w tym trudnym zadaniu będą wspierać też przedstawiciele innych służb, które w zakresie swoich zadań mają te, związane z ratownictwem wodnym.
W 2019 roku policjanci z regionu przeprowadzili ponad 1100 interwencji na wodach i terenach przywodnych. Przeprowadzili 12 akcji ratunkowych. W trakcie przeprowadzonych kontroli ujawnili 31 sterników łodzi motorowych będących pod wpływem alkoholu i 35 nietrzeźwych osób na jednostkach pływających niebędących pojazdem mechanicznym. Nietrzeźwi sternicy w ubiegłym sezonie spowodowali 3 z 4 wypadków, do jakich doszło na wodzie. Ponadto policjanci interweniowali w sprawie 20 kolizji wodnych.
Osoby, które wykorzystując uroki jezior zdecydują się na spędzanie czasu nad wodą, muszą pamiętać tym, że woda to żywioł, który nie wybacza pomyłek. Chwila nieuwagi może skończyć się tragicznie. W zeszłym roku podczas sezonu letniego liczonego od maja do września włącznie, na Warmii i Mazurach doszło do 49 utonięć (58 w całym roku). Do 32 z nich doszło w czasie wakacji. Do zdecydowanej większości utonięć doszło w jeziorach, a ich ofiarami najczęściej byli mężczyźni powyżej 50 roku życia. Główne przyczyny utonięć od lat są niezmienne. To przede wszystkim brawura, przecenianie własnych umiejętności i wypity wcześniej alkohol. Dlatego pamiętajmy, że również nad wodą to my sami w pierwszej kolejności odpowiedzialni jesteśmy za swoje bezpieczeństwo i bezpieczeństwo naszych bliskich.
KPP w Braniewie
Tydzień przed pierwszym weekendem majowym (24.04.2020) braniewscy policjanci zwodowali nowoczesną łódź Parker 800 Pilothouse. Ta jednostka pływająca o wartości ponad 400 000 złotych dołączyła do służbowej floty pod koniec 2018 r. Nowoczesna łódź służy do patrolowania akwenów wodnych, prowadzenia akcji ratunkowych zwłaszcza w trudnych warunkach atmosferycznych oraz wszelkich akcji w przypadkach zagrożenia ludzkiego życia i zdrowia. Maksymalnie może przewozić 6 osób, a prędkość która może rozwinąć jest nie mniejsza niż 40 węzłów. Jednostka jest wyposażona m.in. w radar technologii 4G i echosondę. Łódź Parker 800 doskonale sprawdziła się podczas ubiegłego sezonu. Kolejny zbliża się wielkimi krokami, co dla policyjnych wodniaków oznacza jedno – wzmożone kontrole na akwenach. Wszystko po to, by zapewnić bezpieczeństwo wypoczywającym nad wodą oraz dyscyplinować amatorów kąpieli.
KMP w Elblągu
W elbląskiej komendzie jest obecnie 10 policjantów przeszkolonych do służby na wodzie. Policyjne łodzie wyposażone są w sprzęt ratunkowy pozwalający podjąć z wody osobę tonącą lub potrzebującą pomocy. Przez cały czas patrol utrzymuje łączność z dyżurnym jednostki oraz operatorem miejskiego monitoringu (Bulwar Zygmunta Augusta). Funkcjonariusze do dyspozycji mają łódź służbową Parker 800. Posiada ona 2 silniki o mocy po 150 koni mechanicznych, na łodzi może przebywać 8 osób, jest przystosowana do służby na wodach morskich, a maksymalna prędkość jaką może osiągnąć to 80 km/h ) Jej zakup został sfinansowany przez: Marszałka Województwa Warmińsko – Mazurskiego w kwocie 200,000 zł oraz ze środków pochodzących z Modernizacji Policji w kwocie 242,322,80 zł. Druga łódź służbowa Parker posiada 200-konny silnik i może zabrać na pokład 4 osoby. Policjanci z patrolu wodnego pełnią służby, między innymi z funkcjonariuszami Państwowej Straży Rybackiej. Te działania prowadzą często do zatrzymania kłusowników, a także zabezpieczenia i usuwania z wody sprzętu kłusowniczego. Obydwie łodzie umożliwiają bardzo szybkie dotarcie w miejsce zagrożenia. Wyposażone są w środki ratunkowe, między innymi: koła ratunkowe, rzutki ratunkowe z linką, zestaw atestowanych kamizelek, środki łączności, sygnały świetlne i dźwiękowe oraz światła dalekosiężne. Łodzie są stabilne i na tyle duże, że na ich pokładzie można przeprowadzać reanimację i udzielać pierwszej pomocy.
KPP w Mrągowie
W powiecie mrągowskim policjanci jak co roku realizować będą wspólne służby na wodzie z WOPR-em oraz Państwową Strażą Rybacką. W Mrągowie nadzorem objęte zostanie przede wszystkim jezioro Czos z kąpieliskami miejskimi, przystaniami oraz kempingiem. Funkcjonariusze z łodzi motorowej marki Harpun patrolować będą cały akwen wraz jego linię brzegową. W Mikołajkach policjanci pracować będą na łodzi motorowej SPORTIS S-6500/k. Porządku pilnować będą na jeziorach: Mikołajskim, Tałty, Tałtańskim, Śniardwy, a także na kanale Tałtańskim. Przez powiat mrągowski przepływa też około 20-kilometrowy odcinek rzeki Krutyni, który szczególnie w sezonie letnim wymaga policyjnego nadzoru. Po raz pierwszy wodniacy służbę pełnili tam w sezonie letnim 2014 r. Na Krutyni policjanci wodują łódź specjalnie przygotowaną do patroli na rzece. Jak w ubiegłym roku jest to łódź płaskodenna typu ATOL z silnikiem spalinowym o mocy 30 KM oraz wyposażona w sprzęt ratunkowy. Specyfika akwenu wymaga odpowiedniego przygotowania, dlatego policjanci oprócz siły koni mechanicznych wykorzystują także siły swoich rąk, wiosłując i przemieszczając się po rzece. Dzięki Porozumieniu w sprawie bezpieczeństwa na akwenach w powiecie mrągowskim, policjanci mogą wspólnie wykonywać służby m.in. z Ochotniczą Strażą Pożarną, pracownikami Mazurskiego Parku Krajobrazowego czy ratownikami WOPR, przy okazji korzystając również z ich sprzętu wodnego.
KPP w Ostródzie
Policyjni wodniacy z Ostródy już w przedostatni czwartek kwietnia (23.04.2020) zwodowali łódź, która wykorzystywana będzie do patrolowania jezior na terenie powiatu ostródzkiego. Sprzęt wykorzystywany przez ostródzkich wodniaków to łódź kategorii R2 wraz z przyczepą podłodziową i wyposażeniem prewencyjno-ratowniczym.
KPP w Piszu
Piscy wodniacy tydzień przed majówką zwodowali trzy łodzie. Parker Rib będzie pływał po jeziorze Roś, druga taka sama łódka po jeziorze Nidzkim, a najnowsza Sportis na chwilę obecną zacumowana została na jeziorze Bełdany. Łódź Sportis została przekazana policjantom z Komisariatu Policji w Rucianem – Nidzie w kwietniu ubiegłego roku i doskonale sprawdziła się podczas pierwszego sezonu. Łódź wartości blisko 300 000 złotych została sfinansowana ze środków Komendy Głównej Policji. Policyjni wodniacy w powiecie piskim będą pływali po jeziorach powiatu z przedstawicielami różnych formacji m.in. ratownikami MOPR oraz ratownikami Podwodnika. Z tym ostatnim stowarzyszeniem Komendant Powiatowy Policji w Piszu podpisał porozumienie o współpracy w marcu tego roku. Oznacza to współdziałanie w zakresie podniesienia bezpieczeństwa, zapobiegania i likwidowania zagrożeń na akwenach oraz innych wspólnych działań na terenie powiatu piskiego. Na początku marca tego roku na jeziorze Roś odbyły się wspólne ćwiczenia z ratownictwa wodnego zorganizowane przez Komendę Powiatową Państwowej Straży Pożarnej w Piszu. Uczestniczyli w nich strażacy, ale także policyjni wodniacy oraz ratownicy Podwodnika.
Policyjna kontrola na wodzie. Na jaki sprzęt pływający potrzebujesz uprawnień?
Skuter, czy inny sprzęt do rekreacji o mocy silnika do 10 kW
W ramach pełnionych służb na Wielkich Jeziorach Mazurskich policjanci kontrolując jednostki o napędzie mechanicznym używanych do uprawiania sportu lub rekreacji o małej mocy silnika do 10 KW sprawdzają wymagane wyposażenie oraz stan trzeźwości. Na te jednostki pływające nie są wymagane uprawnienia do pływania, czy dokumenty rejestracyjne. Niezbędna jest między innymi podstawowa wiedza zawarta w Ustawie o żegludze śródlądowej z dnia 21 grudnia 2000r oraz wiedza w zakresie przepisów żeglugowych obowiązujących na jeziorach objętych Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2003r. w sprawie przepisów żeglugowych na śródlądowych drogach wodnych, zwłaszcza znajomość znaków i sygnałów żeglugowych, zasad pierwszeństwa drogi, ponadto wskazana jest znajomość Zarządzenia Dyrektora Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Giżycku.
Moc silnika powyżej 10 kW oraz łodzie żaglowe o długości kadłuba powyżej 7,5m
W czasie kontroli jednostek pływających o napędzie mechanicznym o mocy silnika powyżej 10 kW oraz łodzi żaglowych o długości kadłuba powyżej 7,5m wymaga się posiadania dokumentu kwalifikacyjnego wydanego przez właściwy polski związek sportowy.
Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystki z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie uprawiania turystyki wodnej określa że dokumentami kwalifikacyjnymi potwierdzającymi posiadanie uprawnień do uprawiania turystyki wodnej na jachtach żaglowych o długości kadłuba powyżej 7,5 m lub motorowych o mocy silnika powyżej 10 kW są patenty:
1. żeglarza jachtowego;
2. sternika motorowodnego;
Są to podstawowe patenty wymagane w czasie kontroli jednostek pływających o podanych parametrach.
12-metrowy statek lub silnik o mocy większej niż 15 kW
Jak stanowi Ustawa o żegludze śródlądowej z dn. 21 grudnia 2000r. w przypadku kierowania statkiem używanym do uprawiania sportu lub rekreacji, z wyjątkiem jednostek napędzanych wyłącznie siłą ludzkich mięśni, o długości kadłuba powyżej 12m lub o napędzie mechanicznym o mocy silnika większej niż 15kW, statek podlega wpisowi do rejestru statków. W tych przypadkach w czasie dokonywanej kontroli jednostek pływających przez Policję, czy Inspektora Nadzoru nad Żeglugą wymagany będzie dokument rejestracyjny.
Jeśli pływasz tzw. hausbotem, czy statkiem morskim na śródlądowych drogach wodnych
Należy nadmienić, że statki używane do połowu ryb bez napędu mechanicznego o iloczynie długości i szerokości przekraczającej 20m2 lub o napędzie mechanicznym o mocy do 20kW sprawy rejestracji tych statków regulują odrębne przepisy. Jak stanowi przepis z Ustawy o żegludze śródlądowej na jachty motorowe o mocy silnika do 75kW i długości kadłuba 13m (tak zwane „Hausboty”) , których prędkość jest ograniczona konstrukcyjnie do 15km/h nie są wymagane uprawnienia, wymagane jest natomiast przeszkolenie z zakresu bezpieczeństwa na wodzie potwierdzone wystawieniem odpowiedniego dokumentu.
W przypadku kierowania statkiem o napędzie mechanicznym używanym do uprawiania sportu lub rekreacji o mocy silnika powyżej 75kW oprócz uprawnień, dokumentu rejestracyjnego wymagany jest również dokument bezpieczeństwa statku w postaci uproszczonego świadectwa zdolności żeglugowej.
W przypadku statków morskich przebywających czasowo na śródlądowych drogach wodnych wymagane są uprawnienia oraz dokument bezpieczeństwa statku.
Wyposażenie na łodzi, statku – kapoki, gaśnice
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie bezpieczeństwa przy uprawnianiu turystyki wodnej, statek powinien być wyposażony w środki bezpieczeństwa zgodnie z wpisem w dokumencie rejestracyjnym lub dokumencie bezpieczeństwa statku. W przypadku, gdy statek nie posiada dokumentu rejestracyjnego lub dokumentu bezpieczeństwa, powinien być wyposażony w środki bezpieczeństwa w liczbie odpowiadającej liczbie osób na nim przebywających (mówimy tu o kajakach, rowerach wodnych, łodziach wędkarskich itp.).
Następnie zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie wymagań technicznych i wyposażenia statków żeglugi śródlądowej statek powinien być wyposażony w odpowiednie gaśnice w liczbie określonej w zależności od wielkości statku, przeznaczenia, mocy urządzeń napędowych. Tych wymagań nie stosuje się do statków przeznaczonych wyłącznie do uprawnia sportu lub rekreacji o długości kadłuba nie przekraczającej 3,5m oraz statków bez napędu mechanicznego.
Wypoczywasz na wodzie, pływasz łodzią, po prostu bądź trzeźwy
Szlak wodny, to tak jak droga. Jeśli pływasz łodzią motorową i masz od 0, do 0,5 promila alkoholu w organizmie, odpowiesz za wykroczenie. Jeśli stężenie alkoholu wynosi powyżej 0,5 promila staniesz przed sądem jako sprawca przestępstwa.
Jeśli pływasz żaglówką bez silnika, czy kajakiem, rowerem wodnym, w przypadku „wydmuchania” podczas kontroli 0,5 promila grozi ci kara grzywny.
Wypoczynek na wodzie poza szlakiem żeglownym. Policjanci radzą, o czym warto pamiętać.
Jeśli pływasz łodzią motorową
- uprawnienia Kierowanie jachtem motorowym o mocy silnika powyżej 10 kW wymaga posiadania patentu sternika motorowodnego. Patent sternika motorowodnego można uzyskać już po ukończeniu 14 lat (osoby w wieku poniżej 16 lat mogą realizować swoje uprawnienia na jachtach motorowych o mocy silnika do 60 kW – takie ograniczenia mocy silnika, dla bezpieczeństwa wobec osób pomiędzy 14 – 16 rokiem życia). Za niestosowanie się do powyższych przepisów można zostać ukaranym mandatem w wysokości od 20 do 500 złotych.
- holowanie narciarza – tylko z licencją
Taki sport wymaga posiadania specjalnej licencji do holowania narciarza. Licencję może uzyskać osoba, która ukończyła 18 lat i posiada co najmniej patent sternika motorowodnego. Naruszenie tego przepisu także może kosztować sprawcę wykroczenia od 20 do 500 złotych.
- dokumenty rejestracyjne
Statek polski, używany wyłącznie do uprawiania sportu lub rekreacji o napędzie mechanicznym o mocy silników większej niż 15 kW podlega obowiązkowi wpisu do rejestru statków używanych wyłącznie do celów sportowych lub rekreacyjnych.
Statki o napędzie mechanicznym o mocy większej niż 75 kW muszą posiadać uproszczone świadectwo zdolności żeglugowej, stwierdzające, że statek odpowiada wymaganiom bezpieczeństwa określonym w art. 27 pkt 1 – 4 ustawy o żegludze śródlądowej.
Brak takich dokumentów podczas kontroli to strata przez sternika od 20 do 500 złotych.
- kontrola stanu trzeźwości
Jeśli sternik podczas kontroli ma 0,2 – 0,5 promila – odpowiada na zasadzie art. 87 kodeksu wykroczeń, jeśli powyżej 0,5 promila – odpowiedzialność na zasadzie art. 178 A kodeksu karnego , za przestępstwo.
Jeśli pływasz łodzią żaglową lub innym obiektem pływającym
- uprawnienia
Kierowanie jachtem żaglowym od długości kadłuba powyżej 7,5 m wymaga posiadania patentu żeglarza jachtowego. Patent żeglarza jachtowego można uzyskać już po ukończeniu 14 lat. Brak tego dokumentu może skutkować mandatem w wysokości od 20 do 500 złotych.
- dokumenty rejestracyjne
Statek polski, używany wyłącznie do uprawiania sportu lub rekreacji bez napędu mechanicznego o długości kadłuba powyżej 12 m podlega obowiązkowi wpisu do rejestru statków używanych wyłącznie do celów sportowych lub rekreacyjnych.
Jak nie ma takiego dokumentu – mandat wynosi od 20 – 500 zł
- nietrzeźwość na żaglówce, lub rowerze wodnym
Odpowiedzialność takich osób odbywa się na zasadzie Ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych. I jeśli żeglarz ma od 0,2 – 0,5 promila – służba kontrolująca go odholowanie łódź do wyznaczonego portu, jeśli natomiast wypoczywający ma 0,5 promila i w górę – jego łódź zostanie odholowana i zapłaci on mandat od 20 do 500 złotych.
Ważne z punktu bezpieczeństwa wypoczywających
- kapoki
Na podstawie Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej – statek powinien być wyposażony w środki bezpieczeństwa zgodnie z wpisem w dokumencie rejestracyjnym lub dokumencie bezpieczeństwa statku.
W przypadku, gdy statek nie posiada dokumentu rejestracyjnego lub dokumentu bezpieczeństwa (uproszczone świadectwo zdolności żeglugowej), powinien być wyposażony w środki bezpieczeństwa w liczbie odpowiadającej liczbie osób na nim przebywających.
Za brak kapoków można zostać ukaranym mandatem w wysokości od 20 – 500 zł (na podstawie art. 62 pkt 2 ustawy o żegludze śródlądowej).
- nie mniej niż 100 metrów od plaży, portu
Na terenie województwa warmińsko–mazurskiego obowiązuje Rozporządzenie
Nr 2 Wojewody Warmińsko – Mazurskiego z dnia 12 kwietnia 2010 r. w sprawie wprowadzenia zakazu pływania statkiem o napędzie mechanicznym w odległości mniejszej niż 100 metrów od granic kąpielisk zorganizowanych i prowizorycznych, przystani, portów, wypożyczalni sprzętu pływającego, plaż oraz ośrodków rekreacyjno – wypoczynkowych.Zakaz obowiązuje od 1 maja do 30 września każdego roku. Jego złamanie to koszt od 20 do 500 złotych.
- ratownik może żądać opuszczenia plaży przez osobę nietrzeźwą
Na odpowiedzialność naraża się również osoba, która nie stosuje się do polecenia osoby zarządzającemu obszarem wodnym lub upoważnionej przez niego osoby (np. ratownik na kąpielisku) i wchodzi na obszar wodny lub odmawia opuszczenia takiego obszaru (np. kąpieliska) znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Grozi za to wykroczenie mandat karny w wysokości od 20 do 500 złotych.
(tm)